Blockchain teknolojisini bu kadar özel yapan şeyin ne olduğunu merak ediyor musunuz? Bir blok zinciri, verileri ardı ardına işleyecek şekilde özel olarak yapılandırılmış bir veritabanıdır. Bu blokların her biri bilgi içerir. Bunlar zincire eklendikten sonra değiştirilemez veya düzenlenemez. Yeni bilgiler eklenirse, yalnızca yeni bir blok şeklinde eklenir.
Blok zincirler en basit haliyle muhasebe için kullanılan dijital defterler gibidir ve birçok kullanım alanı vardır. Bu makalede, blok zinciri teknolojisi, neden Bitcoin veya Ethereum gibi popüler kripto para birimleri için güvenlik ve şeffaflık sunduğu ve ne gibi dezavantajları olduğu hakkında daha fazla bilgi edineceksiniz.
Eğer blockchain nedir ve blockchain nasıl çalışır gibi sorularınız var ise makalemizi okumaya devam ediniz.
Blockchain (Blok Zinciri) Teknolojisi Nedir?
Blockchain bir tür veri tabanıdır. Ama tam olarak bir veritabanı nedir? Veritabanı, bilgilerin elektronik olarak saklandığı bir sistemdir. Kullanıcılar tam olarak aradıklarını bulmak için bu bilgileri arayabilir ve filtreleyebilir. Veritabanları her yerde kullanılır. Örneğin, veritabanlarını hesaplar ve işlemler hakkında bilgi depolamak için kullanan bankalarda. Ancak tüm veritabanları aynı prensipte çalışmaz.
Birçok kripto paranın temelini oluşturan blok zinciri teknolojisi, dağıtılmış defter teknolojisi veya DLT olarak da bilinir. Blok zinciri, tüm işlemlerin belgelendiği bir tür defterdir. Yalnızca bu defterin tek bir yerde merkezi olarak yönetilmediğini, ancak merkezi olmayan şekilde yönetildiğini ve yönetilebileceğini bilmelisiniz. Diğer birçok merkezi olmayan veritabanının aksine, blockchain’in çok özel bir işlevi vardır.
Prensipte blockchain teknolojisi şu kelimeyle özetlenebilir: Güvenlik. Çünkü blok zinciri teknolojisi, sonradan düzenlemeye veya değiştirmeye gerek kalmadan bilgileri kaydetmeyi mümkün kılıyor. Hadi bu özelliğe daha yakından bakalım. Blockchain nedir sorunuz hala devam ediyor ise makalemiz sizin için devam ediyor.
Blockchain (Blok Zinciri) Nasıl Çalışır?
Blok zinciri nedir sorusunu az da olsa yanıtlamaya çalıştık. Blockchain hakkında yeni bilgi sahibi olduysanız blockchain nasıl çalışır sorusunu da kendinize soruyor olmalısınız. Hadi öğrenelim.
Blok zincirindeki bilgiler bloklar halinde kaydedilir. Bu blokların her birinde belirli bir veri grubu saklanır. Eğer güncel bir veri grubu eklenirse, önceki bloğun üstüne eklenen yeni bir blok oluşturur. İsminin blokchain (blok zinciri) olmasının nedeni de budur.
Bir blok zinciri ile diğer veritabanı türleri arasındaki belirleyici fark tam da bu zincir yapısında yatmaktadır. Ama zincir tam olarak nasıl çalışıyor? İlk olarak, tek bir zincir bloğunun en önemli üç unsuruna daha yakından bakalım. Her blok şunları içerir:
Kendi hash kodunuz: Bir karma kod, verilerin alfasayısal bir temsilidir. Karma kod, her bloğa özeldir ve temel alınan veriler herhangi bir şekilde değişirse değişecektir.
Zincirdeki önceki bloğun karma kodu: Bu hash kodu ile bloklar lineer, kronolojik bir sırada tutulur. Yani bir nevi referans görevi görür. Her blok, kendisinden önceki bloğun benzersiz karma kodunu gösterdiği sürece zincir bozulmadan kalır. Önemli: Bir bloktaki bilgiler değişir değişmez, hash kodu da değişir.
Bir zaman damgası: Zaman damgası, bloğun ne zaman oluşturulduğunu gösterir. Böylece zinciri kronolojik sırada tutmaya da yardımcı olur.
Hep birlikte bu üç unsur, bir blok zincirinin bloklarının değiştirilememesini sağlar. Birisi bir bloğu değiştirmeye çalışırsa, karşılık gelen bloğun hash değeri ve zaman damgası da değişir. Zincirdeki sonraki blok, artık önceki bloğun karma kodunu içermeyecektir.
Blockchain Teknolojisi Güvenli Mi?
Blockchain nasıl çalışır öğrendik. Peki blockchain güvenli mi? Bir blok zincirindeki karma kodlar ve zaman damgaları, zincire eklendikten sonra bir bloktaki verileri değiştirmeyi son derece zorlaştırır. Bu nedenle, blok zinciri son derece güvenli olarak kabul edilir. Yine de, bazı potansiyel güven sorunları var.
Bazı örnekler: Kayıt defterinde yalnızca birkaç kişinin blok oluşturmasına izin verilirse, yanlış bilgi girebilir veya sistemi bir şekilde kendi amaçları için kötüye kullanabilirler. Blok zincirinin güvenliği, ona erişimi olan kişilerin güvenilirliğine de bağlıdır.
Kripto para birimlerinin ilk geliştiricileri ve her şeyden önce Bitcoin mucidi Satoshi Nakamoto, bu sorunu fark etti ve merkezi olmayan bir blok zinciri kavramını geliştirdi. Avantajı ne? Merkezi olmayan yapı sayesinde, işlemlerin güvenilir bir üçüncü tarafça onaylanması gerekmez.
Blockchain’in Avantajları ve Dezavantajları
Blockchain teknolojisi, verilerin depolanması gereken birçok alanda giderek daha önemli hale geliyor. Diğer veritabanlarının aksine, bazı açık avantajlar sunuyor. Bazılarını makalemizde zaten anlattık. Bu bölümde, özellikle kripto para birimi blok zincirlerinin ne gibi avantajlara sahip olduğunu öğreneceksiniz. Ek olarak, bazı dezavantajları da ele alıyoruz.
Blockchain Teknolojisinin Faydaları
Yüksek güvenlik: Merkezi olmayan bir blok zincirindeki veriler, merkezi bir konumda değil, eşler arası bir ağdaki kopyalarda saklanır. Blok zincirine yeni bloklar eklendikçe blokların meşruiyeti ağdaki bilgisayarlar tarafından doğrulanmalıdır. Blok zinciri teknolojisine entegre edilmiş üç güvenlik unsuru ile birlikte bu, diğer birçok veri tabanına kıyasla daha fazla güvenlik sağlar.
Minimum risk: İnsanlar, bir kripto para birimi blok zincirindeki işlemleri doğrulamada çok az rol oynar. Bunun yerine, bilgisayar ağı yeni girilen tüm bilgileri doğrular ve onaylar. Bu nedenle, insan hatası riski de minimumdur. Bu, diğer bazı veri depolama yöntemlerine kıyasla daha fazla doğruluk sağlar.
Daha verimli ödemeler: Bir banka ödemeleri işlediğinde, işlemler genellikle merkezi bir otorite tarafından yönetilir ve işlenir. Kural olarak, bankalar günün her saatinde değil, yalnızca mesai saatleri içinde çalışırlar. Hafta sonundan hemen önce yapılan bir transfer bu nedenle Pazartesi gününe kadar işleme koyulamayabilir. Bir blok zinciri genellikle bu kısıtlamalara sahip değildir. Çoğu durumda, bir işlem haftanın 7 günü, günde 24 saat işlenebilir.
Doğrulanmış işlemler: Bir blok zincirine girilen tüm bilgiler ağın bilgisayarları tarafından doğrulanır. Onaylandıktan sonra bu bilgi zincire başka bir blok şeklinde eklenir. Bu, blok zincirinin ortak olarak kabul edilen sürümüne eklenen yeni işlem verilerinin yasal ve doğru olmasını sağlar.
Blockchain Teknolojisinin Dezavantajları
İllegalite: Bitcoin gibi bir blok zinciri, kullanıcı gizliliğini korumak için tasarlanmıştır. Bu nedenden dolayı hacklenmesi çok zordur. Ancak tam da bu nedenle suçluların yasadışı para birimi işlemleri için blok zinciri teknolojisini kullanma riski vardır. Bankaların genellikle müşterilerin kimliklerini doğrulamak için katı prosedürleri vardır. Ancak bu her zaman kripto para birimleri için geçerli değildir.
Maliyet ve hız: Test sistemine bağlı olarak, bir blok zinciri muazzam miktarda bilgi işlem gücü tüketebilir. Örnek olarak Bitcoin’in kullandığı “Proof of Work” sistemi, yüksek enerji maliyetlerine neden olur ve çevreye kimi zaman zararlı olabilir. Belirli blok zincirlerinde bir işlemin işlenmesi uzun zaman alabilir. Zincire yeni bir işlem veya blok eklemek yalnızca birkaç dakika sürebilir. Ancak kullanıcı sayısı arttıkça bu süreç yavaşlayabilir.
Dünyanın En Büyük Kripto Borsası
